How to: riso schetsboek maken
- Ellis Tolsma
- 20 jun.
- 4 minuten om te lezen
Bijgewerkt op: 28 aug.
In deze blog ga ik jullie laten zien hoe je je eigen riso schetsboek maakt. Van het uitzoeken van papier tot het binden van je boek: ik neem je stap voor stap mee.
Waarom een schetsboek zelf maken? Ik vind het persoonlijk altijd een beetje lastig om te werken in een gekocht schetsboek. Vaak voelt het te netjes, waardoor ik extra kritisch word op mijn tekeningen. Door mijn eigen schetsboek te maken, met papier dat ik zelf heb uitgezocht en met mijn eigen riso (mis)prints (of collages/recycled papier) erin, hoop ik dat gevoel los te laten. Daarnaast is het natuurlijk gewoon heel leuk om een uniek schetsboek in handen te hebben dat écht van jou is.
En het mooie is: dit is helemaal niet moeilijk om te doen. Met een stapel papier, een paar eenvoudige materialen en wat geduld maak je in een middag je eigen schetsboek. Laten we kijken hoe dat gaat!
Het uitzoeken van papier
Ik begin met het uitzoeken van het papier dat ik wil gebruiken. Naast simpel wit papier, wil ik ook gekleurd papier en kleurrijke riso (mis)prints toevoegen aan het schetsboek. Soms kan een andere achtergrond helpen. Het voegt ook wat vrolijks toe! 😊
Vandaag maak ik twee verschillende formaten schetsboeken: een A5-formaat en een vierkant formaat. Soms voelt een tekening beter op het ene formaat dan op het andere. Over het algemeen vind ik het fijn om niet te groot te werken, dus A5 is perfect!
Het Snijden van het Papier
Na het uitzoeken van het papier begin ik met het (bij)snijden ervan. Omdat ik het boekje ga binden, moet het papier A4-formaat zijn. Wanneer je het boekje dichtvouwt, zijn de pagina’s A5. Bij het vierkante boekje gaat het net wat anders. Het is even wat meetwerk om het precies goed te krijgen. Ik doe dit met een snijmachine, je kan hiervoor een kleintje halen online. Heb je geen snijmachine maar wil je wel een schetsboekje maken? Je kan ook je papier bijsnijden met een mesje en een liniaal.
Het bijsnijden hoeft nu nog niet perfect te zijn. Aan het einde snijd ik het boekje nog een keer netjes bij. Voor nu is het vooral handig om met een vergelijkbaar formaat te werken tijdens het binden.
De volgorde van de bladzijdes
Ik kies ervoor om de andere soorten papier willekeurig tussen de normale pagina’s te plaatsen. Er zit over het algemeen meer wit papier in de boekjes, maar het is een mooie balans geworden!
Als je een mooie volgorde hebt gevonden voor het papier, is het tijd om de bladzijdes dubbel te vouwen. Dit doe je per pagina, met een vouwbeentje (als je die hebt, met je vingers kan ook). Als je ze allemaal hebt gevouwen, kun je ze in elkaar leggen. Zo krijg je een idee van hoe je schetsboek eruit gaat zien!
Stappen voor het binden van je schetsboek
Er zijn veel manieren om een boekje te binden, maar voor dit schetsboek gebruik ik een simpele pamfletsteek met drie gaatjes. Dit is stevig genoeg en heel geschikt voor een beginnersproject.
Stap 1: Gaatjes maken
Je begint met het maken van drie gaten in het papier. Dit doe je met een schroefpriem (of een dikke naald). Zorg dat het middelste gaatje precies in het midden zit. De twee andere gaatjes moeten met gelijke afstand erboven en onder zitten. De afstand hangt een beetje af van de grootte van je boekje. Bij het A5-boekje was het voor mij 6,5 cm en bij het vierkante boekje 4 cm.
Stap 2: Binden
Het binden van het schetsboek bestaat uit een aantal losse stappen.
Pak een naald en sterk draad (boekbinddraad of zelfs gewoon dik naaigaren werkt prima). Volg daarna stap voor stap de bindgids:
Steek van binnen naar buiten door het middelste gaatje.
Ga naar het bovenste gaatje en steek weer naar binnen.
Van binnenuit ga je helemaal naar beneden, naar het onderste gaatje.
Tot slot terug naar het midden, waar je begint.
Trek het draad steeds goed strak, maar niet zo hard dat het papier scheurt. Zorg dat er in het midden een stukje draad overblijft, hier maak je aan het eind een knoop mee.
Stap 3: Bijsnijden
Als je schetsboek mooi gebonden is, kun je (als dit nodig is) het gehele boekje nog bijsnijden. Doe dit met een goede snijmachine, anders wordt het lastig met zoveel papier! Je kan het ook gewoon zo laten, dan zie je alle uiteindes van je papier een beetje uitsteken.
Het uiteindelijke resultaat
Dit zijn mijn boekjes geworden:

Ik ben superblij met het uiteindelijke resultaat en vond het ook echt leuk om te doen. Als je nog meer wilt zien over het proces, kun je dit filmpje bekijken. Laat het vooral weten als je het zelf gaat uitproberen. Veel plezier!
Tips voor de Toekomst
Hier zijn nog een paar extra tips om het meeste uit je schetsboek te halen:
Wees Creatief: Gebruik verschillende technieken en materialen. Dit zal je schetsboek uniek maken.
Blijf Experimenteren: Probeer nieuwe stijlen en uitvoeringen voor je tekeningen. Dit kan je artistieke groei bevorderen.
Deel je Werk: Laat anderen zien wat je hebt gemaakt. Feedback kan waardevol zijn.
Geniet van het creatieve proces en laat je inspireren door alles om je heen! Wil je hier in Utrecht meer leren over risoprint en experimenteren met papier, binding en kleur? Ik geef regelmatig riso workshops in mijn studio (waaronder ook een notebook workshop, om zulke boekjes te maken!) Tijdens de workshops leer je werken met de risoprinter en maak je je eigen prints.
















Opmerkingen